154
درس دوم : ابزار، وسایل و مواد گلیم بافی
در پایان این درس از دانش آموزان انتظار می رود:
اصطلاحات مربوط به گلیم بافی )دار، چله پیچی، تار، پود، نخ چله( را
بشناسند.
انواع دار را بشناسند.
انواع نخ چله را بشناسند.
دار را برای گلیم بافی آماده کنند )چله پیچی(.
بتوانند گلیم ببافند.
ابزار و وسایل گلیم بافی
دار: دار یا کارگاه چهار چوبه ای است از جنس فلز یا چوب و فلز که می تواند به صورت افقی
و یا عمودی باشد و بیشتر در شهر ها و برخی روستا ها کاربرد دارد.
دار افقی گلیم بافی
دار عمودی گلیم بافی
155
دفتین: برای استحکام بخشیدن به درگیری الیاف تار و پود معمولاً از وسیله ای به نام دفتین که
آن را شانه دفه و کرکیت هم می نامند، استفاده می شود.
قیچی: قیچی گلیم بافی از نظر ساختمان و طرز کار کاملاً شبیه قیچی های قالی بافی است.
مواد اولیه
نخ پشمی: یکی از مهم ترین مواد اولیه در بافت گلیم نخ پشمی است.
نخ پنبه ای: از نخ پنبه ای به عنوان چله یا تار گلیم استفاده می شود. در برخی از مناطق کشور
از نخ پشمی به جای نخ پنبه ای برای تار استفاده می شود.
8 سانتی متر
چوب
نری گاو
تیغه های فلزی
نمونه ای از دفتین
10/5 سانتی متر
17 سانتی متر
17/5 سانتی متر
تکیه گاه انگشت سبابه
اختلاف ارتفاع
تکیه گاه انگشت شست محل پرچ تیغه
قیچی
بازو
قیچی یکی دیگر از ابزار کار گلیم بافی
156
نخ ابریشمی: از نخ ابریشمی که از ظرافت و زیبایی خاصی برخوردار است، به عنوان پود یا تار
و در مواردی هم به عنوان تار و هم به عنوان پود گلیم هم زمان استفاده می شود. بنابراین، ممکن است
گلیمی چلهٔ ابریشمی یا پود ابریشمی داشته باشد و حتی به صورت تمام ابریشم بافته شود.
چله کشی گلیم
برای پیچیدن نخ های چله بر روی دار گلیم بافی، به ترتیب از زیر این گونه عمل کنید:
ابتدا اندازهٔ عرض گلیم را روی دار )اندازهٔ عرض کار سیه بندی( مشخص کنید.
سپس دو نخ موازی با عرض چهارچوب با فاصلهٔ حدود 10 سانتی متر از یکدیگر ببندید.
نخ چله را از محل علامت گذاری به پایین چهار چوب متصل کنید و آن را از زیر و روی دو
نخ موازی به صورت یکی در میان عبور دهید؛ به طوری که در انتهای کار تمام نخ های تار زیر و رو
باشند. )از فاصلهٔ نخ چله ها به اندازهٔ 1 تا 5/ 1 برابر نخ چله(
آخرین نخ تار چله را به بالا یا پایین چهارچوب متصل کنید؛ طوری که کل تار های کشیده
زوج باشند.
زنجیره و گلیمک در ابتدای کار
1 یک خط کش یا قطعه چوب صاف بین تار های زیر و رو در پایین کار قرار دهید.
2 نخ چله را حدود سه برابر عرض چله انتخاب کنید و آن را به صورت پیچشی به دور تارها
بپیچید؛ به طوری که تمام تارها در یک سطح قرار بگیرند.
3 نخ چله حدود ده برابر عرض کار باشد و از بین چله های زیر و رو عبور کند؛ به طوری که
در هر رفت و برگشت جهت ها تا انتهای نخ چله عوض شود.
157
درس سوم: بافت گلیم ساده
در پایان این درس از دانش آموزان انتظار می رود:
برای گلیم خود طرحی مناسب بکشند.
طرح خود را در بافت گلیم اجرا کنند.
مهارت بافت گلیم های طرح دار را داشته باشند.
گلیم، دست بافته ای تخت و بدون پرز است که روی دارهای افقی و عمودی بافته می شود.
بیشتر خاص مناطق عشایری و روستانشین است و نقش و نگار آن به صورت ذهنی می باشد. طرح و
نقش های گلیم به صورت اشکال هندسی است.
برای بافت گلیم ساده
ابتدا نخ پود پشمی را به صورت یکی در میان از
منوی اصلی
تبادل
لینک هوشمند
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
نویسنده: 
